In de praktijk zien we regelmatig dat een opdrachtnemer weliswaar op zelfstandige basis op basis van een overeenkomst van opdracht werkt, maar dat feitelijk gezien sprake is van een arbeidsovereenkomst. Dit wordt ook wel ‘schijnzelfstandigheid’ genoemd. Het is echter vaak onduidelijk of nu sprake is van zelfstandigheid of een arbeidsrelatie. Een bekend voorbeeld hiervan is de zaak rondom maaltijdbezorger Deliveroo.
Het inhuren van een zzp’er brengt enkele risico’s met zich mee voor de opdrachtgever en dat is er na recente jurisprudentie niet gemakkelijker op geworden. Waar voorheen bij de kwalificatie van de arbeidsrelatie naast de kenmerken arbeid, loon en gezagsverhouding ook werd meegenomen wat partijen voor ogen hadden, wordt na deze rechtspraak enkel gekeken naar de feitelijke situatie. De wil van partijen bij het aangaan van zo’n een overeenkomst speelt een minder doorslaggevende rol bij de fiscale en arbeidsrechtelijke kwalificatie. Door deze uitspraak zouden opdrachtgevers dus nog eerder de spreekwoordelijke deksel op de neus kunnen krijgen.
Niet alleen fiscaal loopt opdrachtgever hierin risico als wél sprake is van loondienst ten aanzien van naheffingen (mogelijk met boete) voor onder andere loonbelasting, premies volksverzekeringen, premies werknemersverzekeringen. Ook arbeidsrechtelijk wordt de opdrachtgever dan geconfronteerd met flink wat risico’s omdat hij/zij ineens ook wordt gezien als werkgever. Als de opdrachtnemer ziek wordt of niet meer wordt ingeschakeld, zou die kunnen stellen dat er eigenlijk sprake was van een arbeidsrelatie en dat hij daarmee werknemer was. Dit brengt nadelige financiële gevolgen en risico’s voor de opdrachtgever met zich mee zoals de verplichting tot loondoorbetaling bij ziekte en de ontslagbescherming. Ook als de opdrachtgever de overeenkomst wil beëindigen met de opdrachtnemer komt het ontslagrecht om de hoek kijken met alle financiële gevolgen (onder andere de wettelijke transitievergoeding).
Een zzp’er zou dus na recente rechtspraak gemakkelijker de stelling in kunnen nemen dat er sprake is van een arbeidsrelatie op het moment dat het feitencomplex daar ook op lijkt of is gaan lijken met alle gevolgen van dien. Het is daarmee nog belangrijker geworden voor de opdrachtgever om de zzp’er ook echt als zelfstandige in te huren én in de praktijk als zelfstandige in te zetten. Dat betekent dat de opdrachtgever geen leiding en toezicht dient te houden over de opdrachtnemer en dat deze in zekere zin vrij moet kunnen zijn om bijvoorbeeld de werktijden of locatie te bepalen en tevens zelf kunnen bepalen of hij bepaalde verzekeringen wenst af te sluiten. Ook is het zaak dat de zzp’er zo min mogelijk gelijkenissen heeft of krijgt met het personeel.
Kortom, het is als ondernemer zeer belangrijk om uw diverse werkrelaties te controleren en op de hoogte te zijn van de mogelijke arbeidsrechtelijke gevolgen.
Scan Wet DBA
De wet DBA (deregulering beoordeling arbeidsrelatie) is bedoeld om meer zekerheid te verschaffen over de relatie tussen zzp’ers en de opdrachtgevers, mede om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. In de praktijk blijkt dit echter vaak onduidelijk. Er moet gekeken worden naar de feiten en omstandigheden. Met onze scan Wet DBA kunnen wij aan de hand van 20 vragen de grootste risico’s voor uw organisatie in kaart brengen. Een onjuiste situatie kan namelijk vervelende gevolgen met zich meebrengen, denk aan eventuele naheffingen en/of boetes. Wilt u een onjuiste situatie voorkomen? Doe de scan en krijg gratis inzicht in uw situatie!